"Zapomniany blask szabasowych świec"

W dniu 2 kwietnia 2012 roku, w Zespole Szkół im. prof. J. Groszkowskiego w Mielcu odbyło się kolejne spotkanie młodzieży w ramach realizowanego projektu CEO "Etnolog - zaloguj się na ludowo!". Temat spotkania: "Zapomniany blask szabasowych świec" poświęcony był mieleckim Żydom.
             9 marca 2012 roku minęła 70 rocznica deportacji mieleckich Żydów, którzy we wrześniu 1939 roku stanowili ponad połowę mieszkańców Mielca. Chcąc uczcić tę smutną i tragiczną rocznicę zdecydowaliśmy się zorganizować warsztaty, które miały na celu przybliżyć kulturę, historię oraz tradycje i żydowskie obrzędy.

            Spotkanie składało się z trzech części. Brała w nim udział młodzież z klas: 3h, 3f, 3c i 2c, a całość prowadziła uczennica klasy 3h Ola Januszewska. Merytoryczną opiekę nad spotkaniem sprawowały: Halina Bednarz, Lucyna Maryniak i Marzanna Mazur - Witek.
I. Chasydzkim szlakiem
            Pierwsza część spotkania miała typowo poznawczą formę. Młodzieży przypomniano jaki charakter ma religia żydowska i czym judaizm różni się od chrześcijaństwa. Uczniowie obejrzeli prezentację, która pokazywała m.in. ruch Chasydów i ich najważniejsze osiągnięcia. Poznali sylwetkę Marka Chagalla i jego obrazy prezentujące życie codzienne Żydów. Zapoznali się z obyczajami, obrzędami i tradycją żydowską.
II. Holocaust w Mielcu
            Zupełnie inny charakter miała druga część uroczystości. Dominował w niej temat Holocaustu. Szczególnie skupiliśmy się na zagładzie Żydów mieleckich. Znów obejrzeliśmy prezentację, ale tym razem poświęconą pamięci mieszkańców Mielca pochodzenia żydowskiego, którzy zginęli w czasie II wojny światowej. To im dedykowaliśmy wiersze, które recytowały uczennice klasy 3f oraz pieśni śpiewane przez Agnieszkę Zielińską i odtwarzane z płyt. Fragmenty wyświetlanych filmów przypominały realia życia w getcie oraz uświadomiły ogrom tragedii związanej z eksterminacją narodu żydowskiego.
III. Warsztaty
            Po raz kolejny zmieniliśmy nastrój i charakter uroczystości w trzeciej jej części. Piosenki "Gdybym był bogaty", "Czumbalalajka" uświadomiły nam, że Żydzi to naród wesoły, radosny, dowcipny, z poczuciem humoru. Tym razem w przebieg spotkania zaangażowane zostały zaproszone klasy. Uczniowie od kilkunastu dni pracowali w grupach i przygotowali powierzone im zadania.
 Należało:

• zaprezentować żydowski dowcip;
• przedstawić w najciekawszej formie wybrane zwyczaje i obrzędy żydowskie tzn. ślub, pogrzeb, bar micwę i bat micwę oraz święto Channuka;
• przygotować informacje o miejscach zagłady mieleckich Żydów.

Przedstawiciele poszczególnych klas prezentowali efekty swojej pracy. Pomysły uczniowskie były bardzo oryginalne. Humor i dowcip żydowski w wykonaniu uczniów wywoływał salwy śmiechu. Wśród uczestników zabawa była doskonała.
             Zdecydowanie gorzej wypadła wiedza na temat miejsc eksterminacji. Uzgodniliśmy, że będziemy wracać do tego problemu w kolejnych spotkaniach oraz na lekcjach wychowawczych.
            Na zakończenie zajęć grupy warsztatowe rozwiązywały krzyżówkę, która zawierała hasła związane z kulturą i obyczajowością żydowską. Było to także podsumowanie spotkania i utrwalenie zdobytej wiedzy. Najlepiej przygotowana klasa otrzymała nagrodę niespodziankę.

Refleksje ...
            Wszyscy uczestnicy jednogłośnie doszli do wniosku, że było to naprawdę wartościowe spotkanie. Jego klimat tworzyły nastrojowe pieśni i piosenki żydowskie, które towarzyszyły nam przez całą imprezę. Wciąż jeszcze słyszymy: "Rebekę", "Grajmy Panu ...", "Tak jak malował Pan Chagall", "To świt, to zmrok", "Przychodzimy, odchodzimy"... .